လူတိုင္းမွာအံဆံုး မေပါက္တတ္ေပမယ့္ အသက္ 17 ႏွစ္နဲ႔ 25 ႏွစ္ၾကား ေပါက္ေလ့ရွိပါတယ္။ အမ်ားစုမွာ အံဆံုးျဖစ္လာရက္နဲ႔ အျခားသြား (သို႔မဟုတ္) အ႐ိုးနဲ႔ ၾကပ္ေနတတ္ၿပီး မေပါက္ဘဲ ရွိေနတတ္ပါတယ္။
>> ဘာေၾကာင့္ ဒီလိုျဖစ္ရတာလဲ?
အခုေခတ္လူသားေတြရဲ႕ ပါးစပ္ဟာ ေရွးေခတ္ ဘိုးဘင္ေဘာင္ဆက္ထက္စာရင္ ပိုေသးသြားတဲ့အတြက္ ေနရာ ပိုက်ဥ္းလာပါတယ္။ ဒါဟာ အမွ်င္စားသံုးမႈ နည္းပါးလာတာေၾကာင့္
ၾကာၾကာဝါးစရာ မလိုေတာ့တဲ့အတြက္ ဆင့္ကဲေျပာင္းလဲလာတာ ျဖစ္တယ္လို႔လည္း ဆိုၾကပါတယ္။
>> ဘာလကၡဏာမွမရွိခဲရင္ မထြက္လာတဲ့အံဆံုးကို ထုတ္ပစ္ဖို႔ လိုသလား?
ဒါကေတာ့ ကိုယ့္ေရြးခ်ယ္မႈနဲ႔ကိုယ္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဘာျပႆနာမွမရွိဘဲ ႏႈတ္ပစ္သင့္သလား ဆိုတာဟာ ေဆးပညာအရ ျငင္းခံုဖြယ္ရာ ျဖစ္လာပါတယ္။ အေမရိကန္နိုင္ငံမွာေတာ့ ေနာက္ပိုင္းမွာ ေသြးေတြ စုၿပံဳလာတာ၊ ပိုးဝင္တာေတြကုိ ကာကြယ္ဖို႔ နႈတ္ပစ္လိုက္ေလ့ ရွိပါတယ္။ အဂၤလန္နိုင္ငံမွာေတာ့ ဘာျပႆနာမွမရွိရင္ ႏႈတ္စရာအေၾကာင္း မရွိဘူးလို႔ ဆိုပါတယ္။ ဒီအဆိုကို ေလ့လာမႈေတြ အမ်ားအျပားက ေထာက္ခံေနပါတယ္။
သြားေတြ ၿပံဳက်ပ္ေနမွာဆိုးလို႔ ႏႈတ္တယ္ဆိုတာဟာ တကယ္ေတာ့ ေဆးပညာနဲ႔ မကိုက္ညီသလို ပိုးဝင္မွာဆိုးလို႔ ႏႈတ္တယ္ ဆိုတာဟာလည္း တကယ္အက်ိဳး ရွိ/မရွိ မေရရာဘူးလို႔ ေလ့လာမႈေတြက ဆိုထားပါတယ္။
>> ဘယ္အခ်ိန္မွာ ဒီသြားေတြက ျပႆနာေပးလာႏိုင္သလဲ?
ေအာက္ပါျပႆနာေတြ ျဖစ္လာခဲ့ရင္ေတာ့ ဖယ္ရွားပစ္ဖို႔ လိုအပ္လာပါၿပီ။
● ကုမရတဲ့ သြားပိုးစားျခင္း
● ျပည္တည္ျခင္း
● သြားဖံုးနဲ႔ ဆက္တြယ္တစ္သွ်ဴးေတြမွာ ပိုးဝင္ျခင္း
● သြားပိုးဝင္ျခင္း
● သြားမွာ အရည္အိတ္ေတြ၊ အလံုးေတြ ျဖစ္လာျခင္း
● အျခားခြဲစိတ္မႈေတြ ျပဳမရေအာင္ ကာဆီးေနျခင္း
>> ျပႆနာေတြ ျဖစ္မလာေအာင္ ဘယ္လိုကာကြယ္မလဲ?
သြားပုိးေတြနဲ႔ သြားေပါက္ေတြ ျဖစ္မလာေအာင္ အျပည့္မေပါက္လာတဲ့ အံဆံုးကို ေသခ်ာဂ႐ုစိုက္ဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ သြားေတြ အားလံုးကို ေသခ်ာဂ႐ုစိုက္ၿပီး အပ္ခ်ည္မွ်င္ ပြတ္တိုက္ေပးဖို႔ လိုပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ အံဆံုးနဲ႔ ေရွ႕သြားၾကားေနရာကို ပိုဂ႐ုစိုက္ရပါမယ္။ သြားတိုက္တဲ့အခါလည္း သြားေနာက္ပိုင္းေတြပါ ေရာက္ေအာင္ တိုက္ေပးရပါမယ္။
>> အံဆံုးႏႈတ္ျခင္း
အံဆံုး ႏႈတ္တာကို သံုးရမယ့္ ေမ့ေဆးနဲ႔ ခက္ခဲမႈေပၚ မူတည္ၿပီး သြားဆရာဝန္နဲ႔ သို႔မဟုတ္ သြားနဲ႔ခံတြင္း ခြဲစိတ္အထူးကုနဲ႔ ခြဲခန္းထဲ ထုတ္ဖို႔လိုပါတယ္။ ႐ိုး႐ိုးဘာျပႆနာမွမရွိတဲ့ အံဆံုးကို သြားဆရာဝန္နဲ႔ ေဆးခန္းမွာ ထံုေဆးေလးနဲ႔ပဲ ႏႈတ္နိုင္ေပမယ့္ ရွားရွားပါးပါး တစ္ခါတစ္ရံ ထံုေဆးနဲ႔ အိပ္ေဆး ေပါင္းစပ္ၿပီး ျပဳလုပ္ဖို႔ လိုအပ္နိုင္ပါတယ္။ ဒီခြဲစိတ္မႈမ်ိဳးကိုလည္း သြားဆရာဝန္ အေတာ္မ်ားမ်ားက ေဆးခန္းမွာတင္ လုပ္နိုင္လာၾကပါၿပီ။
အံသြား အနည္းငယ္ ထုတ္ဖို႔လိုအပ္မယ့္ ႐ႈပ္႐ႈပ္ေထြးေထြး ခြဲစိတ္နည္းကေတာ့ ေမ့ေဆး လိုအပ္လာႏို္င္ပါတယ္။ ဒီခြဲစိတ္မႈကိုေတာ့ ခြဲခန္းထဲမွာ ကြၽမ္းက်င္တဲ့ ခြဲစိတ္ဆရာဝန္၊ ေမ့ေဆးဆရာဝန္နဲ႔ သူနာျပဳေတြနဲ႔ ျပဳလုပ္ဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။
>> ဘာေတြျဖစ္လာႏိုင္သလဲ?
အျခားခြဲစိတ္မႈေတြလိုပဲ ေရာင္ရမ္းျခင္း၊ ေသြးထြက္ျခင္း၊ ေသြးျခည္ဥျခင္း၊ နာက်င္ျခင္း စတဲ့ လကၡဏာရပ္ေတြ ရနိုင္ပါတယ္။ ဆြဲႏႈတ္စဥ္ အေၾကာ ထိခိုက္တဲ့အတြက္ လွ်ာေတြ၊ နႈတ္ခမ္းေတြ၊ ေမးေစ့ေတြ ယာယီထံုက်ဥ္တာမ်ိဳး ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ေမ့ေဆးသံုးရသူေတြမွာလည္း သူ႔ရဲ႕ဆိုးက်ိဳးေတြ ရွိေနနိုင္ပါတယ္။ အံဆံုးးႏႈတ္တာရဲ႕ ဆိုးက်ိဳးေတြကေတာ့ -
● ေအာက္ကအသား သို႔မဟုတ္ အ႐ိုးပိုးဝင္ျခင္း
● ေသြးထြက္ျခင္း
● အံကပ္ေျခာက္ျခင္း : ဒီအေျခအေနမ်ိဳးဟာ အလြန္နာက်င္ၿပီး ေအာက္သြား ႏႈတ္တဲ့အခါ အမ်ားဆံုး ရတတ္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ေဆးလိပ္ေသာက္သူေတြမွာ ပိုေတြ႕ရတတ္ၿပီး ေသြးခဲျဖစ္ျခင္းမရွိဘဲ အနာမက်က္ဘဲ လာတတ္ပါတယ္။
● အာ႐ံုေၾကာ လံုးဝထိခိုက္ျခင္း : အလြန္အျဖစ္နည္းၿပီး လူအနည္းငယ္မွ်မွာသာ အၿမဲတမ္း လွ်ာ၊ ႏႈတ္ခမ္းနဲ႔ ေမးေစ့ ထံုက်ဥ္တာမ်ိဳး ျဖစ္တတ္ပါတယ္။
>> အနာအက်က္ျမန္ေအာင္ ဘာလုပ္သင့္သလဲ?
သြားႏႈတ္ျခင္းရဲ႕ ေနာက္ဆက္တြဲဆိုးက်ိဳးေတြကို ကာကြယ္နိုင္ဖို႔ -
● ပထမ 24 နာရီအတြင္း ေကာင္းေကာင္း အနားယူပါ။ အားစိုက္ထုတ္ျခင္းက အနာေပၚ ဖိအားသက္ေရာက္ႏိုင္ၿပီး နာက်င္ျခင္းနဲ႔ ေသြးထြက္ျခင္းေတြကို ပိုဆိုးေစနိုင္ပါတယ္။
● 24 နာရီအတြင္း အဲဘက္သြားနဲ႔ မဝါးပါနဲ႔။ ပထမရက္ပိုင္းမွာ အစာေပ်ာ့ေပ်ာ့ပဲ စားေပးပါ။
● ေဆးလိပ္ျဖတ္ပါ။ ေဆးလိပ္က ေသြးထြက္ေစၿပီး အနာက်က္ ေႏွးေစပါတယ္။
● အရက္ျဖတ္ပါ။ အရက္ေၾကာင့္ ခြဲစိတ္ၿပီး ေသြးထြက္ျခင္းကို ရွည္ၾကာလာေစႏိုင္ပါတယ္။
● စုပ္တာ၊ တံေတြး ေထြးတာမ်ိဳးကို ေရွာင္ပါ။ ဒီလိုလုပ္ျခင္းျဖင့္ ေသြးခဲေတြ ျပဳတ္ထြက္သြားႏိုင္ၿပီး ေသြးထြက္ေစကာ အံကပ္ေျခာက္ျခင္းကို ျဖစ္ေစပါတယ္။
● ေရာင္ရမ္းျခင္းကို သက္သာေစရန္ ေရခဲကပ္ပါ။
● Ibuprofen အကိုက္အခဲေပ်ာက္ေဆးကို ေသာက္ေပးႏိုင္ပါတယ္။
● သြားဆရာဝန္ ၫႊန္ၾကားထားတဲ့အတိုင္း 24 နာရီေနာက္ပိုင္းမွာ ဆားရည္ေႏြးေလးနဲ႔ ပလုတ္က်င္းေပးပါ။
● ပံုမမွန္ ေသြးထြက္တာ၊ ေရာင္ရမ္းတာ၊ နာက်င္တာေတြ ရွိပါက ဆရာဝန္နဲ႔ ျပသပါ။
Dr. Mya Phoo Ngon (www.drmyanmar.com)
No comments:
Post a Comment